Na co chorowały mamuty? Niezwykłe wyniki badań nad mikroorganizmami z przeszłości
3 września 2025, 17:47Międzynarodowa grupa naukowa przeanalizowała szczątki 483 mamutów pod kątem występowania w nich mikroorganizmów. W przypadku 440 osobników były to pierwsze tego typu badania, a wśród nich znajdował się mamut stepowy, który żył około 1,1 miliona lat temu. Badaniami objęto zatem zwierzęta, żyjące od 1,1 milionów lat temu do wyginięcia mamutów. W ten sposób zidentyfikowano jedne z najstarszych DNA mikroorganizmów oraz znaleziono mikroorganizmy, które najprawdopodobniej wywoływały choroby u mamutów.
Pod wodą na Machu Picchu
26 sierpnia 2016, 12:54Archeolodzy z Uniwersytetu Warszawskiego zbadali trzy jeziora w Parku Narodowym Machu Picchu. Odnaleźli miejsca ceremonii z czasów sprzed powstania Państwa Inków oraz stanowiska hodowli zwierząt.
Polski wkład w budowę komputera kwantowego
17 maja 2019, 12:11Scharakteryzowanie i optymalizacja obliczeń kwantowych wykonywanych przez kubity, czyli podstawowe jednostki komputera kwantowego to zadanie, jakie postawili przed sobą polscy fizycy i informatycy, zrzeszeni w projekcie TEAM-NET, kierowanym przez prof. Marka Kusia. Rezultaty ich badań będą kolejną cegiełką dołożoną do budowy komputera kwantowego, nad którym usilnie pracują naukowcy i przedsiębiorstwa z całego świata.
Gdy czarna dziura śpi, masowo rodzą się gwiazdy
4 sierpnia 2020, 04:11Dzięki obserwacji gromady galaktyk SpARCS104922.6+564032.5 naukowcy dowiedzieli się, co się dzieje, gdy gigantyczna czarna dziura nie ma wpływu na galaktyki. Badania wykazały, że pasywnością czarnej dziury można wyjaśnić olbrzymie tempo formowania się gwiazd w gromadzie galaktyk.
Ditlenek tytanu bohaterem pierwszych badań IFJ PAN na krakowskim synchrotronie
2 kwietnia 2021, 10:54Ditlenek tytanu jest dziś praktycznie wszechobecny, co wcale nie oznacza, że ludzkość poznała już jego wszystkie właściwości. Realizująca projekt badawczy na synchrotronie SOLARIS grupa naukowców z Instytutu Fizyki Jądrowej Polskiej Akademii Nauk zdołała rzucić nieco światła na szczegóły procesów utleniania zewnętrznych warstw próbek tytanowych oraz związane z nimi zmiany w strukturze elektronowej tego materiału.
Tajemniczy sygnał z centrum Drogi Mlecznej
10 września 2021, 05:38Dziwny powtarzający się sygnał radiowy dobiegający z okolic centrum Drogi Mlecznej nie przypomina żadnego innego znanego sygnału. Ma zupełnie inną sygnaturę. Jak wynika z wyników badań zaakceptowanych do publikacji w The Astrophysical Journal i udostępnionych na arXiv [PDF], źródło sygnału przez wiele tygodni jest bardzo jasne w paśmie radiowym, a następnie zanika w ciągu jednego dnia
W średniowiecznym palimpseście odkryto fragment zaginionego pierwszego katalogu gwiazd
19 października 2022, 17:28Katalog Gwiazd Hipparchosa z Nikei jest pierwszym w dziejach ludzkości spisem koordynat wielu obiektów niebieskich. To słynne dzieło jest nam jednak nieznane, zaginęło. O jego istnieniu wiemy z przekazów, m.in. Klaudiusza Ptolemeusza (100 r. – 168 r.). Naukowcy z Francji i Wielkiej Brytanii donieśli właśnie o dokonaniu niezwykłego odkrycia. Jeden ze średniowiecznych palimpsestów z klasztoru św. Katarzyny na Półwyspie Synaj skrywa pod chrześcijańskim tekstem fragment Katalogu Hipparchosa.
Co wyrzuca gwiazdę LAMOST-HVS z Drogi Mlecznej?
15 marca 2019, 05:46Nie wszystkie gwiazdy Drogi Mlecznej są z nią związane siłami, które gwarantują ich pozostanie w galaktyce. Naukowcy znają już kilkadziesiąt gwiazd hiperprędkościowych, czyli takich, które poruszają się z na tyle dużą prędkością, iż w końcu wylecą poza Drogę Mleczną.
Polacy zbudują jeden z najszybszych na świecie superkomputerów
8 czerwca 2019, 06:52Do 2020 r. naukowcy z Akademii Górniczo-Hutniczej w Krakowie zbudują, razem z partnerami europejskimi, superkomputer. Będzie on 10 razy szybszy niż obecnie działający najszybszy komputer w Europie – poinformowało Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego.
Odkryto najstarszą i największą monumentalną budowlę Majów
4 czerwca 2020, 10:40Tradycyjny pogląd na historię Majów mówi, że ich cywilizacja rozwijała się stopniowo, z małymi wsiami pojawiającymi się po raz pierwszy w środkowym okresie preklasycznym (1000–350 przed Chrystusem), a monumentalne konstrukcje zaczęły pojawiać się po tym okresie. Teraz dowiadujemy się, że w stanie Tabasco odkryto najstarszą monumentalną konstrukcję Majów i największy taki zabytek prehiszpańskiej architektury
